Op welk verlof hebben vaders tegenwoordig recht

Elke derde zondag van juni is er extra aandacht voor vaders in de vorm van Vaderdag. Al sinds 1937 staan vaders op deze manier jaarlijks in het zonnetje. In die tijd was er nog geen sprake van speciale verlofrechten voor werkende vaders. Tegenwoordig is dat wel anders. Hoe ziet het verlof voor vaders eruit en wat gaat er op dat gebied nog veranderen? Ralph Koks, Manager Tax & Legal bij SD Worx Nederland legt het uit.

Sinds 1 januari 2019 hebben vaders die in loondienst werken recht op maximaal vijf vrije werkdagen. Het exacte aantal hangt af van de afgesproken arbeidsduur per week in de arbeidsovereenkomst. De werkgever betaalt het loon tijdens dit geboorteverlof geheel door. De vader moet het verlof binnen vier weken na de dag van de bevalling opnemen. Andere benamingen van dit type verlof zijn kraamverlof, partnerverlof en, aardig toepasselijk, vaderschapsverlof. Je mag als vader de verlofdagen naar eigen keuze opnemen, zolang dat binnen vier weken na de geboorte gebeurt.

Aanvullend geboorteverlof vaders

Daarnaast kunnen kersverse vaders sinds 1 juli 2020 ook maximaal vijf weken aanvullend geboorteverlof opnemen na de geboorte van hun kind. Tijdens dat verlof ontvangen vaders echter geen salaris, maar een uitkering van het UWV van 70 procent van het dagloon (tot 70 procent van het maximumdagloon). Dat is een financieel gunstige regeling, want vroeger moesten zij voor verlof na de bevalling van hun partner vakantie of onbetaald ouderschapsverlof opnemen. De kersverse vaders moeten het aanvullende geboorteverlof binnen zes maanden na de geboorte van hun kind opnemen. Daarbij moeten ze wel eerst de eerste week geboorteverlof volledig hebben opgenomen, voordat ze recht hebben op de vijf aanvullende weken geboorteverlof.

Ouderschapsverlof

Momenteel kunnen vaders al 26 weken ouderschapsverlof opnemen tijdens de eerste acht levensjaren van hun kind. Dit ouderschapsverlof is in principe onbetaald. Hierdoor kan niet iedere ouder het zich permitteren om dit verlof ook daadwerkelijk op te nemen. Cijfers van de rijksoverheid laten ook zien dat maar een derde van de ouders dat doet. Gedwongen door een Europese richtlijn wil het kabinet daarom een nieuwe regeling invoeren.

Nieuwe regeling verlof ouders

Deze houdt in dat ouders vanaf augustus 2022 de eerste negen weken van het ouderschapsverlof een uitkering krijgen van het UWV met een hoogte van 50 procent van hun dagloon (tot 50 procent van het maximumdagloon). Daarmee krijgt een ouder een uitkering die de helft van het loon dekt tot maximaal zo’n 2450 euro bruto per maand. Het ouderschapsverlof hoeft hij of zij niet aaneengesloten op te nemen. Een belangrijke voorwaarde is wel dat de ouder de negen weken ouderschapsverlof moet opnemen tijdens het eerste levensjaar van het kind. Voor de resterende 17 weken ouderschapsverlof blijven de oude regels gelden. Deze blijven op basis van de wet onbetaald en kunnen worden opgenomen tot het kind acht jaar oud is.

Verlofvormen Wet arbeid en zorg

Het ouderschapsverlof is onderdeel van de Wazo (Wet arbeid en zorg). Deze wet voorziet in verschillende verlofvormen die kunnen worden ingezet wanneer de werknemer tijdelijk andere taken of verplichtingen heeft met prioriteit boven het werk. Vaders kunnen onder bepaalde voorwaarden dus bepaald verlof aanvragen. Afhankelijk van het soort verlof wordt een vader uiteindelijk niet, gedeeltelijk of geheel doorbetaald of kan hij aanspraak maken op een uitkering van het UWV. Dan kan het om het eerdergenoemde geboorteverlof gaan, maar ook om zorgverlof of adoptieverlof.

Verdeling zorgtaken

“De continue doorontwikkeling van de Wazo zorgt ervoor dat vaders in de toekomst eenvoudiger verlof kunnen opnemen na de geboorte van een kind, zonder dat ze bang hoeven te zijn dat ze volledig hun maandelijkse inkomsten mislopen”, vertelt Ralph Koks van SD Worx. “Het is een positieve ontwikkeling waarbij je steeds meer aandacht ziet voor de belangrijke momenten uit het leven, van zowel werkende vaders als moeders. Alsmede de verdeling van zorgtaken tussen mannen en vrouwen. Het kan voor werkgevers en ouders overweldigend zijn om alle verschillende regelingen goed te overzien, maar met behulp van de juiste kennispartner krijg je alles snel inzichtelijk.”

Bron: SD Worx