Regels voor een sollicitatiegesprek

Formeel bestaan er geen regels voor het verloop van een sollicitatiegesprek. Er zijn echter wel rechten en plichten waar een sollicitant en een werkgever zich aan moeten houden.

Van een sollicitant mag verwacht worden dat deze zich integer zal opstellen. Hij moet de toekomstige werkgever volledig én naar waarheid informeren over zaken die relevant kunnen zijn voor de uitvoering van de functie of de omgang met de toekomstige werknemer. De toekomstige werkgever mag op zijn beurt niet alles vragen en hoeft niet alles van de sollicitant te weten.

Sollicitant geeft waarheidsgetrouw beeld
Van de sollicitant mag verwacht worden dat hij de toekomstige werkgever een waarheidsgetrouw beeld geeft van relevante zaken. Hierbij kan men denken aan de gevolgde opleidingen, de opgedane kennis & verworven competenties en de eerdere ervaringen. Dit betekent ook dat de sollicitant geen informatie mag achterhouden waarvan hij weet of kan weten dat deze van belang is voor een goede vervulling van de functie. Tenslotte geldt hierbij dat de sollicitant deze informatie, indien die niet aan hem wordt gevraagd, ongevraagd dient te verstrekken.

Vragen die de werkgever stelt
Het is belangrijk dat een toekomstige werkgever uitsluitend vragen stelt die te maken hebben met aspecten die relevant zijn voor de functie of functievervulling.

Relevante informatie
Naast het feit of iemand zijn werk kan doen omdat zijn opleidingen, competenties en ervaringen goed zijn, kan ook andere informatie relevant zijn voor de toekomstige werkgever. Uit jurisprudentie blijkt dat het achterhouden van bijvoorbeeld informatie over een fulltime nevenfunctie door de rechtbank gezien wordt als iets dat de sollicitant uit eigen beweging had moeten vertellen zodat de de werkgever had kunnen beoordelen of die nevenfunctie zich verdraagt met een eventuele aanstelling.

Niet antwoorden en verboden vragen
Volgens de Nederlandse wet hoeft een sollicitant in principe geen antwoord te geven op vragen van een toekomstige werkgever. Een werkgever kan dit echter wel als reden opgeven voor het niet aannemen van de sollicitant. Dit geldt niet voor ‘verboden vragen’. Dat zijn vragen die kunnen leiden tot discriminatie. Zo mogen er geen vragen gesteld worden over (toekomstige) zwangerschappen en ziektes die niet van invloed zijn op het uitvoeren van de functie. Uiteraard geldt dat wanneer een sollicitant een vraag beantwoordt, ervan uitgegaan mag worden dat hij dat naar waarheid doet. Mocht dit niet het geval zijn dan kan dit later reden zijn voor ontslag op staande voet.

Sollicitatiecode
De Nederlandse Vereniging voor Personeelsmanagement (NVP) heeft een sollicitatiecode opgesteld. Daarin staan aanbevelingen voor het goed laten verlopen van een sollicitatieprocedure.

Samengevat:

• De sollicitant is verplicht alle relevante informatie te verstrekken, ook als de werkgever er niet naar vraagt!
• De werkgever mag alleen vragen stellen over aspecten die van belang zijn voor de uitvoering van de functie.
• Wanneer een sollicitant een vraag niet wil beantwoorden, dan mag hij daarom worden afgewezen. Uitzondering zijn de ‘verboden vragen’.
• Als een sollicitant een vraag beantwoordt, moet dat op waarheid berusten. Mocht later blijken dat de sollicitant heeft gelogen dan kan dit een reden zijn voor ontslag op staande voet.

Deze gastbijdrage is geschreven door drs. Vincent van Baarle, hoofdredacteur van AllesoverHR.nl.