De meerwaarde van gezondheidsmanagement
Een keuze voor gezondheidsmanagement biedt veel voordelen. Het zorgt namelijk in alle opzichten voor een ‘fitte’ organisatie. Voorwaarde is wel dat het breder is dan alleen arbo- of verzuimbeleid. Ook moeten zowel de leidinggevenden als de andere medewerkers overtuigd zijn van de meerwaarde.
Wat is gezondheidsmanagement?
Bij gezondheidsmanagement gaat het om alle maatregelen waardoor werknemers hun werkzaamheden goed en gezond uit kunnen voeren. Onder ‘gezondheidsmanagement’ valt bijvoorbeeld ook scholing. Zowel de werkgever als de werknemer zijn verantwoordelijk voor het gezondheidsmanagement.
Gezondheidsmanagement richt zich op meer dan alleen arbeidsomstandigheden of verzuim. Het omvat ook cultuuraspecten zoals de motivatie en ambitie van de bedrijfsleiding om te komen tot een gezonde organisatie. Daarnaast houdt gezondheidsmanagement in dat een werkgever werknemers stimuleert zowel thuis als op het werk een gezonde leefstijl te hebben.
Een ander element van gezondheidsmanagement is dat het werkgevers en werknemers ertoe aanzet positief om te gaan met beperkingen en met ziek zijn. Dat betekent uitgaan van wat nog wel mogelijk is in plaats van dat de werknemer direct buiten het arbeidsproces valt. Het houdt ook in dat de zieke werknemer die al weer belastbaar is, het normaal vindt dat hij zijn mogelijkheden in dienst van de organisatie stelt.
Bij gezondheidsmanagement hoort verder dat werkgevers alert reageren op de snel veranderende sociale zekerheid. Werkgevers zijn de laatste decennia door de versobering van de verzorgingsstaat steeds meer zelf verantwoordelijk geworden voor de gezondheidsaspecten in hun organisatie. Ze moeten daarbij vaak moeilijke keuzes maken met betrekking tot secundaire arbeidsvoorwaarden. Deze keuzes komen ook naar voren bij verzekeringen voor ziekte, arbeidsongeschiktheid en zorg en bij pensioenen, de combinatie van arbeid en zorg en de inzetbaarheid van ouderen.
Gezond management
Het management en de direct leidinggevende zijn de spil van het gezondheidsmanagement. Gezondheidsmanagement is in dat verband dan ook ‘gezond management’.
De randvoorwaarden worden bepaald door het management. Dat betekent dat het management gezondheidsmanagement niet alleen mogelijk maakt qua tijd en geld, maar dat het ook het goede voorbeeld geeft. Als managers zelf niet gezond leven en werken, kunnen ze moeilijk van hun medewerkers verlangen dat zij dat wel doen. Verder moet het management gezondheidsaspecten van het werk en risico’s in het (werk)gedrag kunnen signaleren en hiervoor maatregelen kunnen nemen. Het is belangrijk dat de werkgever managers daarin traint en ondersteunt.
Wat de direct leidinggevende betreft, is het van belang dat deze aandacht heeft voor de inzetbaarheid en gezondheid van zijn medewerkers. Daarbij gaat het om de gezondheidsrisico’s op de werkplek, de balans tussen belasting en belastbaarheid en een gezonde leefstijl en manier van werken. De direct leidinggevende doet er goed aan bij de belasting ook naar iemands privésituatie te kijken. Daarnaast kan de direct leidinggevende zijn medewerkers wijzen op de voordelen van preventief gedrag. Verder geeft ook hij het goede voorbeeld door zelf gezond te leven en te werken. Ook hier is het belangrijk dat de werkgever de direct leidinggevende voldoende opleidt en ondersteunt.
Meerwaarde
Gezondheidsmanagement is goed voor de productie, de dienstverlening en de continuïteit. Werknemers die zich goed voelen en betrokken en gemotiveerd zijn, produceren meer en beter en ook hun dienstverlening is beter. Daarnaast zorgt een effectief gezondheidsmanagement voor minder uitval door ziekte. Ook blijven werknemers langer gezond en kunnen ze daardoor langer doorwerken. Dat is in een vergrijzende samenleving geen overbodige luxe.
Verder is gezondheidsmanagement van belang vanwege de sterk versoberde sociale zekerheid. Werk boven uitkering is een standaardleuze geworden. Werknemers hebben te maken met strenge criteria als ze aanspraak maken op een uitkering en de uitkeringen zelf worden steeds lager. Werkgevers hebben een uitgebreide loondoorbetalingsplicht bij ziekte. Ook krijgen ze bijvoorbeeld te maken met hogere premiekosten of uitkeringskosten als een zieke werknemer na twee jaar in de WIA terecht komt. Een goed gezondheidsmanagement voorkomt dan ook financiële gevolgen van gezondheidsschade voor zowel werknemers als werkgevers.
Tot slot zorgt gezondheidsmanagement ervoor dat werkgevers gemakkelijker werknemers met een arbeidsbeperking in dienst kunnen nemen of houden. Werkgevers zijn beter in staat deze mensen te begeleiden en ze binnen hun beperking goed te laten functioneren.
Aandachtspunten gezondheidsmanagement
- Het management en de direct leidinggevenden staan volledig achter het gezondheidsmanagement en nemen hun eigen verantwoordelijkheid. Hun werkgever zorgt daarbij voor voldoende opleiding en ondersteuning.
- De werkgever heeft zowel aandacht voor preventie als voor goede arbeidsomstandigheden en begeleiding bij verzuim en re-integratie.
- De organisatie heeft de financiën en organisatie met betrekking tot gezondheid en arbeidsomstandigheden goed geregeld.
- Gezondheidsmanagement is meer dan alleen verzuimbeleid of arbobeleid.
- Ook op andere gebieden zoals de omvang en kwaliteit van de productie of dienstverlening zijn de positieve gevolgen van gezondheidsmanagement merkbaar.
- Iedereen in de organisatie ondersteunt het doel van een gezonde organisatie.